بهترین جایی که میتوانید این حس را تجربه کنید، تالاب گندمان در شهر بروجن است. این تالاب با آرامش و زیبایی خاص خود، هر کسی را که به آن سر میزند، غرق در خوشی میکند. اگر علاقهمند به تجربهی یک سفر طبیعتگردی جدید هستید، قطعاً باید این تالاب را ببینید و تجربه کنید. اما پیش از اینکه به این سفر بروید، بهتر است کمی بیشتر دربارهی تالاب گندمان بدانید و بدانید که چرا باید قبل از مرگ یک بار آن را تجربه کنید.در این مقاله از سایت گردشگری به گردی همراه ما باشید.
تالاب گندمان واقع در استان چهارمحال و بختیاری، در شمال شهر بروجن قرار دارد. این تالاب یکی از آثار طبیعی زیبا و مهم و یکی از جاهای دیدنی شهرکرد است که هر ساله گردشگران زیادی را به خود جذب میکند. با توجه به وجود مناظر طبیعی زیبا، پرندگان مهاجر و تنوع گیاهی، تالاب گندمان یک مقصد طبیعتگردی منحصر به فرد است.
از جمله دلایلی که باعث میشود تالاب گندمان برای هر کسی تجربهی شگفتانگیزی باشد، میتوان به وجود پرندگان مهاجر در این منطقه اشاره کرد. این تالاب یکی از مهمترین پناهگاههای پرندگان مهاجر در ایران است که هر ساله میزبان میلیونها پرنده از جمله قوچ، غازهای وحشی و مرغان آبزی است. بین فصول بهار و پاییز، مهاجرت پرندگان به این منطقه ایجاد چشم اندازی فوق العادهای برای دیدن پرندگان در محیط طبیعی آن است.
همچنین، تالاب گندمان به عنوان یکی از مناطق مهم حفاظتشده در ایران شناخته میشود. این تالاب در فهرست پناهگاههای حیات وحش ملی ایران نیز ثبت شده است و از لحاظ بیولوژیکی بسیار مهم است. حفظ و حراست از این تالاب، از اهمیت بسیاری برخوردار است و باعث حفظ تنوع زیستی و محیط زیست این منطقه میشود.
از دیدن مناظر زیبای تالاب گندمان، به دست آوردن آرامش و ذهنیت مثبت اجتنابناپذیر است. فرصت دیدن طبیعت در تمام زیباییهایش و ارتباط مستقیم با آن، احساسات مثبتی را در انسان ایجاد میکند و باعث بهبود روحیه و افزایش انرژی مثبت میشود.
وسعت تالاب گندمان
تالاب گندمان با وسعتی در حدود ۹۸۰ هکتار و ارتفاعی از سطح دریا که به ۲۲۱۹ متر میرسد، یکی از آثار طبیعی بارز در منطقهی بروجن است. این تالاب با تأمین آب از منابع گوناگون از جمله باران، برف، و چشمهها، جایی است که زیستگاهی پرافتخار برای انواع پرندگان و گیاهان آبزی است.
منابع تأمینکننده آب تالاب گندمان علاوه بر باران و برف، شامل چشمههای حاشیه تالاب نیز میشود. این چشمهها از جمله گل کوچک، گل بزرگ، مرادان و نصیرآباد نام دارند. علاوه بر این، یکی از منابع مهم تأمین آب این تالاب، رودخانه آقبلاغ است که با ارائهی آب تازه و تغذیهکننده، به حفظ و حراست از زیستگاه گوناگون در این منطقه کمک میکند.
پوشش گیاهی و جانوری تالاب گندمان
در اطراف تالاب گندمان، مرغزاری زیبا به چشم میخورد که جذابیت ویژهای برای دیدار و تجربه دارد. این مرغزاری معمولاً به خاطر جذب دامهایی که دامداران منطقه برای چرا به آنجا میبرند، شناخته میشود. اما متأسفانه، حضور دامها به عنوان یکی از عوامل تخریبی برای تالاب گندمان محسوب میشود.
پرندگان نیز از جمله گونههای جانوری هستند که زندگی را در کنار تالاب گندمان میپذیرند و به زیبایی و جذابیت آن افزوده میشوند. برخی از این پرندگان تنها در فصل زمستان به تالاب مهاجرت میکنند و بعضی دیگر در تمام طول سال در این منطقه ساکن هستند. این پرندگان انواعی از مهاجران سردسیری از شمالیترین مناطق را نیز شامل میشوند که در اواخر پاییز به تالاب مهاجرت میکنند تا فصل سرما را در کنار آن سپری کرده و تخمگذاری کنند. بین این پرندگان میتوان به مرغابیها، باکلان، کوکر، سلیم، حواصیل، آنقوت، لکلک، شکاریا و یلوه اشاره کرد.
همچنین، پرندگان بومی که در تالاب گندمان ساکن هستند نیز تنوع زیادی دارند، از جمله لکلکها، چنگر، سنقر، شکاریها و غیره. در ضمن، منطقهی اطراف تالاب نیز میزبان انواع دیگری از جانوران از جمله انواع مارها، قورباغهها، لاکپشتها و پستاندارانی مانند گراز، شغال، گرگ، خفاش، روباه، خرگوش و همچنین انواع ماهیهایی چون ماهی گورخری، سفید کولی، ماهی پوزهای و سیاه ماهی میباشد.
این تنوع زیستی گرانقدر به تالاب گندمان جلب گردشگران و علاقهمندان به طبیعت و پرندهنگری را دارد، اما همچنین نیازمند حفاظت و مراقبت دقیق از این اکوسیستم است تا بتوان از زیبایی و ثروت زیستی آن برای سالهای آینده نیز لذت برد.
در تالاب گندمان و اطراف آن، گیاهانی وجود دارند که برای رشد و زندهماندن نیاز به شرایط مرطوب دارند. این گیاهان علاوه بر زیبایی و تنوع زیستی، نقش مهمی در حفظ اکوسیستم تالاب دارند. از جمله این گیاهان میتوان به بید، مرغ، جگن، نی، لوئی، زنبق، آلاله آبی، هزارنی، بارهنگ آبی، نخل مرداب، عدسک آبی، بزواش، سهکولهخیز، اسپارگانیوم و دیگران اشاره کرد.
اما متأسفانه، خطر خشکسالی امروزه یکی از مهمترین تهدیدها برای تالاب گندمان و سایر مناطق ابی زمین است. خشکسالی بهویژه در مناطقی که تامین آب آنها از طریق راههای طبیعی اتفاق میافتد و انسان در تأمین آب نقشی ندارد، بسیار خطرناک است. متأسفانه، این خطر در سالهای اخیر بهطور جدی تهدیدی برای تالاب گندمان شده است و باعث صدمات جبرانناپذیری به آن وارد شده است.
به منظور حفظ تالاب گندمان و جلوگیری از اثرات نامطلوب خشکسالی، نیاز به برنامهریزی و مدیریت مناسب منابع آبی و حفظ بوم و محیط زیست است. اقداماتی همچون بهرهبرداری مستدام از منابع آب، افزایش اطلاعات و آگاهی عمومی درباره اهمیت حفاظت از تالابها، و اجرای طرحهایی برای بهبود کیفیت آب و محیط زیست، میتواند در مقابله با خطر خشکسالی و حفظ تالابها مؤثر باشد.
به طور کلی، اهمیت حفظ و مراقبت از تالابها بهمنظور حفظ تنوع زیستی، حفظ منابع آب، و ارائه محیط زیستی سالم برای جانوران و گیاهان، بیانگر اهمیت بالایی است که این اکوسیستمهای آبی در حفظ تعادل و سلامتی محیط زیست دارند.
آدرس تالاب گندمان کجاست؟
تالاب زیبای گندمان در استان چهارمحال و بختیاری، در فاصلهای کوتاه از جادهی بروجن به سمت لردگان واقع شده است. این تالاب نزدیک به شهر گندمان، که از توابع دلنشین شهر بروجن است، واقع شده است. فاصلهی حدودی ۸۰ کیلومتری با مرکز استان، یعنی شهرکرد، را دارا میباشد. تالاب گندمان به عنوان یکی از جاذبههای طبیعتگردی شهرکرد شناخته میشود و با زیباییهای طبیعی خود، گردشگران و علاقهمندان به طبیعت را به خود جلب میکند.
بهترین فصل برای بازدید از تالاب گندمان
توصیه میشود که برای بازدید از تالاب گندمان، به خاطر شرایط آب و هوایی سردسیر و فصلی در این منطقه، فصل بهار یا پاییز را در نظر بگیرید. در این فصول، دمای هوا معمولاً ملایمتر و پذیراییتر است، که از تجربهی شما در این سفر لذت بیشتری خواهد برداشت. در زمستان، دما میتواند به حدود ۳۰ درجه سانتیگراد زیر صفر برسد، در حالی که در تابستان به حدود ۳۰ درجه بالای صفر افزایش مییابد.
ماه دی به عنوان سردترین ماه و ماه تیر به عنوان گرمترین ماه در این منطقه شناخته میشوند. بنابراین، اگر قصد سفر به این تالاب زیبا را دارید، بهتر است فصلهای بهار یا پاییز را برای این سفر انتخاب کنید تا از شرایط آب و هوایی مناسبتری برخوردار شوید و تجربهی خاصی از طبیعت این منطقه را به دست آورید.
امکانات تالاب گندمان
تالاب گندمان، اگرچه امکانات رفاهی فراوانی ندارد، اما برای رفتن به آن بایستی با خودروی شخصی حرکت کنید یا ماشین دربست بگیرید و غذا به همراه داشته باشید. با این حال، با توجه به فاصلهی نزدیکی که تا شهر گندمان دارد، عدم وجود وسایل نقلیه عمومی و رستوران و اقامتگاه مشکلی ایجاد نمیکند.
از زمانهای قدیم، برخی افراد به پرورش اسب در اطراف این تالاب مشغول بودهاند و این فعالیت تا امروز ادامه دارد. این سنت بختیاریها، نژاد ویژهای از اسب را به وجود آورده است که آمیزهای از نژاد بومی و عربی است.
علاوه بر این، در اطراف تالاب، امکانات ویژهای برای تفریح و ورزش فراهم شده است. از جمله این فعالیتها میتوان به پرورش و نگهداری اسب، سوارکاری در مرغزارهای اطراف تالاب اشاره کرد که از جذابیتهای این منطقه به شمار میرود.