استان مرکزی به واسطه ی برخورداری از معادن و کارخانجات و صنایع فراوان به قطب صنعتی ایران مشهور است . اما این به این معنا نیست که این استان از مواهب طبیعی و جاذبه های دیگر بی نصیب است . استان مرکزی با مرکزیت شهر اراک از جمله مناطقی ست که در گردشگری به ویژه برگزاری آداب و رسوم و سنت ها و تهیه ی خوراک بومی و پوشش همچنان حرفی برای گفتن دارد . بیشتر جمعیت اراک را اقوام لُر تشکیل می دهند و حتما می دانید لُرها از اصیل ترین و متعصب ترین اقوام نسبت به رسم ها و سنت های اصیل ایرانی هستند . همین امر استان مرکزی را به ناحیه ای مهم از نظر گردشگری و بازدید تبدیل کرده است . می توان گفت آب و هوای اراک در دسته ی مناطق سرد و خشک است و حتی در شب های تابستان ممکن است نیاز داشته باشید با لباس اضافه در خارج از منزل قدم بگذارید . آشتیان ، اراک ، شازند ، ساوه ، محلات و تفرش از مهم ترین شهرهای استان مرکزی هستند که در این مقاله به برخی ویژگی های دیدنی و حائز اهمیت آن ها اشاره می کنیم تا برای سفر به این منطقه آماده شوید .
استان مرکزی از مناطق دیدنی هم از جنبه ی تاریخی و هم زیبایی های خدادادی و طبیعی است . از تماشایی ترین مناطق تاریخی استان مرکزی می توان بازار ساوه ، قلعه دختر ، آتشکده آتشکوه ، شهر زیرزمینی تهیق ، معبد خورهه ، غار چال نخجیر ، قلعه توس ، آب انبار بلور ، پل سرخده ، کاروانسرای عبدالغفارخان و موزه های مختلف را نام برد . همچنین طبیعت استان مرکزی از چشم اندازهای بی نظیری برخوردار است که برای گردش در هوای پاک و سالم و دور بودن از فضای شهری و شلوغ بسیار به مسافران توصیه می شود . از جمله این مناطق می توان به پارک سرچشمه در محلات ، باغ های وسیع گل های رنگارنگ در شهرستان محلات و چشمه های آب گرم این شهرستان ، دریاچه ی تفریحی گردشگری ساوه ، روستاهای دیدنی هزاوه و انجدان ، منطقه حفاظت شده هفتاد قله ، آبشارهای نشاط انگیز و تماشایی قطره باران ، گیسو ، سماق لی و هندیس و غار سفیدخانی اشاره کرد . سفر به استان مرکزی به علت آب و هوای نسبتا خشک این منطقه ی سردسیر بهتر است در زمان مناسب و با تجهیزات و برنامه ریزی صورت گیرد .
تفرشی دوزی
تفرشی دوزی به دوخت نقش و نگارهای رنگی بر روی پارچه گفته می شود که از هنرهای سنتی ایرانی ست و در استان مرکزی هنوز هم این هنر پاس داشته می شود و افراد بسیارب به ویژه در روستاهای این استان به آن مشغولند . محصولات زیبای تفرشی بافی را می توانید در بازارهای اراک ودیگر بازارهای سنتی استان مرکزی پیدا کنید و از میان تنوع آن ها با توجه به سلیقه و مورد استفاده تان خریداری کنید .
مسگری
بازارهای مس و محصولات مسی در استان مرکزی از تماشایی ترین بازارها هستند و گردشگران علاقه ی زیادی به گشتن و خرید سوغات در این بازارها دارند . همچنین محصولات مسی از اصیل ترین سوغات و هنرهای ایرانی هستند که در تمام دنیا ارزنده و مورد توجه اند ، از این جهت مسافران خارجی نیز از آن استقبال قابل توجهی می کنند .
بخش مهم و بزرگی از گردشگری و سفر را گشت و گذار در بازارها و مناطق بومی برای آشنایی با هنرها و صنایع دستی بومیان منطقه ی مقصد تشکیل می دهد که در استان مرکزی این قسمت از سفر هیجان انگیز و غنی است چرا که انواع و اقسام هنرهای اصیل ایرانی در استان مرکزی ارج نهاده می شوند و محصولات بی نظیری توسط هنرمندان این منطقه تولید می شوند . در این قسمت به این بخش جذاب سفر به استان مرکزی پرداخته ایم .
تذهیب کاری
هنر تذهیب به معنای رسم نقش های رنگی خاص و اصیل روی سطوح با جنس های مختلف است که به دقت و ظرافت زیادی نیاز دارد . در میان هنرمندان اراکی تذهیب کاران مطرحی هستند که هنر خود را برای عرضه به گردشگران در بازارهای استان به نمایش گذاشته اند .
سنگ های قیمتی
یکی از هنر های پرطرفدار در میان ایرانیان هنر سنگ تراشی و تولید لوازم قیمتی سنگی ست . انگشترهای قیمتی عقیق و فیروزه و کهربا و دیگر سنگ های تراش خورده ی دست ساز هنرمندان در اراک از سوغات معروف و کمیاب است که در میان گردشگران افراد زیادی به آن ها علاقه نشان می دهند و ساعت های زیادی را در غرفه های سنگ تراشی صرف انتخاب و خرید این اجناس ارزشمند می کنند .
سفال و سرامیک
سفال و ظروف متنوع سفالی از جمله گلدان های سفالی و لعابی و ظروف مصرفی دیگر از زمان های دور در خانه های ایرانی فراوان دیده می شده و امروزه نیز هم سفال و هم سرامیک که صنعتی دیگر برگرفته از همان صنعت سفالگری ست ، کاربردهای فراوانی دارند . لوازم تزیینی خانه یا ظروف مصرفی و کاربردی سفالی و سرامیکی امروزه بخش بزرگی از بازارها را در استان مرکزی شامل می شوند .
غذاهای محلی استان مرکزی را انواع آش ها و سوپ ها تشکیل می دهند و شاید دلیل این مسئله این باشد که روزها و شب های سرد و سوزناک در این استان بسیارند و این غذاها متناسب با این شرایط و خود به خود باب شده اند ، البته این تنها یک حدس است .
حلیم
حلیم از غذاهایی ست که با برخی ذائقه ها بسیار همخوانی دارد و برخی دیگر کمتر آن را می پسندند . در استان مرکزی حلیم از دسرها یا غذاهایی ست که بسیار رایج است و زیاد مصرف می شود . حلیم در اصل با گوشت گردن پخته می شود و ادویه ی اصلی آن دارچین است که در اصل بوی خوش حلیم به خاطر وجود آن است . برخی افراد حلیم را با چاشنی شکر یا نمک سرو می کنند .
آش شیر
آش یا سوپ یا هر اسمی می توانید برای این غذای لذیذ و سرشار از فایده انتخاب کنید چون برخی ویژگی های آن شبیه آش و برخی دیگر مانند سوپ هاست . شیر ، حبوبات ، کشمش و گردو از مواد تشکیل دهنده ی آن هستند که هرکدام منبعی غنی از مواد مغذی هستند . این غذای حاضری و سالم برای گروه های سنی مختلف به ویژه کودکان و افراد سالمند سرشار از فایده است و به ویژه در شب های سرد نیمه ی دوم سال لذیذ و مناسب است .
انار
محال است کسی تا به حال تعریف انار ساوه را نشنیده باشد یا تفاوت آن را با دیگر انارها متوجه نشده باشد . رنگ و طعم انار ساوه و ظاهر خوشرنگ و زیبای آن در هر بازار میوه و تره باری چشم را متوجه خود می کند . انار ساوه به عنوان یکی از مرغوب ترین سوغات های استان مرکزی در فصل پاییز به حساب می آید که مسافران آن را در مقیاس بالا خریداری می کنند و به عنوان سوغات ساوه به شهر خود می برند . در استان مرکزی انار را می توانید در فصل خود در کنار باغ های انار از کشاورزان بدون واسطه خریداری کنید .
ترخینه
ترخینه به بلغور گندم و دوغ و سبزیجاتی گفته می شود که طی یک فرایند پرزحمت و با دستان هنرمند زنان لُر تهیه و ترکیب و سپس خشک می شود و می توان برای مدتی طولانی آن را در یخچال نگهداری کرد و در تهیه ی آش ترخینه با حبوبات از آن استفاده کرد . از طعم این آش خوشمزه و عطر سبزیجاتش هر چه بگوییم حق مطلب ادا نمی شود . برخی در تهیه ی آش ترخینه از عدس ، لوبیا چشم بلبلی یا برنج نیم دانه استفاده می کنند .
کباب تتالی
کباب تتالی غذایی لذیذ با گوشت چرخ کرده است که شبیه کباب تابه ای خودمان است و با سبزیجات ، فلفل دلمه ای ، سیب زمینی و گوجه فرنگی تهیه می شود و کمی لعاب دارد . این غذا بسته به سلیقه ی شما با برنچ یا نان قابل سرو است .
کوفته کشک
اراکی ها از قدیم الایام نوعی کوفته را به عنوان غذای معروف محلی شان تهیه می کنند که سس آن در اصل از کشک و سبزیجات معطر درست می شود و بسیار لذیذ و متفاوت است . کوفته را اغلب غذای تبریزی ها می دانیم اما کوفته ی کشک اراکی ها امضای مخصوص خود را دارد و طعم لذیذش شما را طرفدار خود خواهد کرد چرا که به جای سس گوجه و رب گوجه ، سس آن از کشک و سبزیجات تهیه می شود که خوشمزگی آن را دوچندان می کند .
گوشتابه
این غذا از گوشت چرخ کرده و سبزیجات و رب گوجه تهیه می شود و در نهایت به آن تخم مرغ اضافه می کنند که ترکیب خوشمزه ای به دست می دهد و از غذاهای سالم و سریع به حساب می آید . گوشتابه را می توانید کمی آبدار یا خشک درست کنید و به همراه نان های سنتی میل کنید .
