یکی از متنوع ترین جغرافیاها در ایران متعلق به استان سمنان است ، به این خاطر که قرارگیری این استان در میان رشته کوه های البرز و بخشی از ناحیه ی بیابانی و کویری و موجب شده تا شرایط مختلف جغرافیایی و این ناحیه را تحت تاثیر قرار دهند . این تاثیرپذیری از عناصر مختلف طبیعی مانند کوهستان و کویر ، به جاذبه های این استان افزوده و آن را به یکی از تماشایی ترین مناطق گردشگری در ایران تبدیل کرده است . همسایگی با استان های شمالی از سویی و مجاورت نواحی مرکزی گرم و بیابانی از سوی دیگر در استان سمنان شرایط گردشگری محیط زیست را برای طبیعت گردی فراهم کرده و این روزها طبیعت گردان سمنان را به عنوان یکی از مقصدهای جذاب و بکر انتخاب می کنند . گفتنی ست پارک های ملی سمنان پناهگاه های مناسبی برای حیات وحش به ویژه گونه های کمیاب و رو به انقراض هستند و همین باعث شده تا مناطق حفاظت شده در سمنان افزایش یافته و به مامنی برای جانوران و گیاهان نادر تبدیل شوند . سمنان در گذر تاریخ از سال های دور هم استان مهمی بوده و قرارگیری در مسیر جاده ی ابریشم و آثار تاریخی و اشیای به دست آمده از این منطقه این موضوع را تایید می کنند . مردم سمنان به زبان سمنانی و گویش خاص خود صحبت می کنند ، اما در استان سمنان مهاجران زیادی از افغانستان ، مازندران ، گلستان و مشهد دیده می شوند که این امر منجر به تنوع در گویش و لهجه شده است . در این مقاله قرار است با ویژگی های استان سمنان به عنوان منطقه ای دیدنی برای گردشگری آشنا شویم .
سمنان پر از محله های قدیمی و تاریخی ست که قدم زدن در آن ها حال و هوای سنتی و صمیمی دارد و گردشگران از آن لذت می برند . آثار تاریخی به جا مانده از دوران مختلف ایران و اشیای کشف شده ی باستانی نیز سمنان را به استانی پر از جاذبه و حائز اهمیت برای ایران تبدیل کرده است . از طرف دیگر موقعیت جغرافیایی ویژه ی سمنان در ایران نیز آن را از جنبه های طبیعت گردی هم برجسته و تماشایی کرده که در این جا به نام بردن از جاذبه های توریستی استان سمنان بسنده می کنیم . این جاذبه ها عبارتند از : جنگل ابر شاهرود ، خانه ی یغمایی های ، آرامگاه عارف بزرگ بایزید بسطامی ، کویر رضا آباد ، پارک ملی توران ، دشت کالپوش و مزارع آفتابگردانش ، مسجد قدیمی تاریخانه ، کاروانسرای ده نمک ، خانه ی تاریخی باقری ها ، معادن دیدنی نمک ، روستای قلعه بالا ، مسجد جامع سمنان ، بازارهای سنتی ، محله های قدیمی کدیور و ناسار و لتیبار و بسیاری دیدنی های تاریخی و طبیعی دیگر .
استان سمنان با شهرهایی که از نظر آب و هوا با هم متفاوت هستند و هرکدام در شرایط گوناگون قرار دارند ، سوغات متنوع و مرغوبی دارد که شامل محصولات کشاورزی و دامی و خوراک و شیرینی های دستپخت مردم می شود . در این بخش از هر کدام مثالی برای شما آورده ایم .
پسته
پسته سوغات معروف دامغان و سمنان است و زمین های وسیع زیادی در سمنان به کشت پسته اختصاص دارند . پسته ی خندان و لذیذ سمنان با اختلاف از بهترین و با کیفیت ترین پسته های موجود در دنیاست که بخش زیادی از اقتصاد و صادرات سمنان را شامل می شود .
انواع نان
سمنانی ها در پخت انواع نان و شیرینی بسیار چیره دست هستند و نان های متنوعی مانند انواع کماج ، نان های مغزدار ، نان های روغنی و نان شیرمال از سوغات معروف سمنان هستند . این نان ها علاوه بر سوغات برای مصارف خانگی و عصرانه نیز بسیار مورد استقبال هستند . این روزها که تعداد کافی شاپ ها رو به افزایش است این نان ها به عنوان یکی از آیتم های محبوب کنار نوشیدنی های گرم در کافه ها مورد توجه قرار گرفته اند .
حلوای آروشه
حلوایی از جنس پنیر با نام آروشه ، یکی از متفاوت ترین خوراکی ست که تا به حال خورده اید . این دسر در حقیقت نوعی پنیر سرخ شده روی اجاق است که خیلی خوش طعم و خوش رنگ و بوست و در حوالی سنگسر سمنان و در میان عشایر بیشتر تهیه می شود . فرایند درست کردن آن طولانی اما ساده است و با پنیر تازه به دست آمده از شیر تازه تهیه می شود .
سفره قلمکار
سفره ها و پارچه های قلمکاری شده از هنرهای دستی استان سمنان به شمار می آیند که به عنوان سوغات خریداری می شوند و از نظر رنگ و طرح متنوع و زیبا هستند و برای هر سلیقه ای مورد پسند قرار می گیرند . احتمالا این نوع سفره ها و رومیزی های قلمکاری شده را پیش از این در اصفهان دیده باشید اما قلمکاری های سمنان در طرح و رنگ کمی با آن تفاوت دارند .
گردو
برخی از شهرستان های استان سمنان با اینکه در قسمت کویری و نیمه خشک ایران و در مجاورت مرکز قرار دارند اما باغ های انگور و گردو و پسته در آن ها فراوان است . گردو و انگور شهمیرزاد از مرغوب ترین محصولات استان سمنان هستند که بخش زیادی از آن ها به کشورهای دیگر نیز صادر می شود . در شهمیرزاد انواع انگورهای موسکات ، رویال ، انگور سیاه و ریبیر کشت می شوند .
صنایع دستی از سوغات مشترک تمام شهرها و روستاهای ایران قلمداد می شوند و هر منطقه ای با توجه به شرایط خاص خود صنایع دستی ویژه ای دارد که عموما توسط بانوان آن منطقه تهیه می شوند و این نشان از هنر و استعداد و نبوغ مردم ایران زمین دارد . در سمنان نیز صنایع دستی گوناگون بخش بزرگی از بازارها را تشکیل می دهند و به عنوان سوغات طرفداران زیادی دارند . در این قسمت از مقاله شما را با صنایع دستی این استان بیشتر آشنا می کنیم .
سفال و سرامیک
سفال و سفال گری از قدیمی ترین صنایع دستی ایرانیان به شمار می آیند و قدمت ظروف سفالی در ایران به هزاران سال پیش می رسد . امروزه تنوع در شکل و کاربرد سفال به قدری متنوع و گسترده شده که ظروف کاربردی یا تزیینی سفالی و سرامیکی در طرح و نقش های مختلف از اجزای جدا نشدنی خانه ها و محل کار ما شده اند . این سفال و سرامیک ها در انواع ساده و رنگی و خام و یا لعاب کاری شده در بازارهای سمنان یافت می شوند . در سمنان این هنر ارزنده و باستانی پاس داشته می شود و محصولات آن به عنوان صنایع دستی منحصر به فرد استان سمنان عرضه می شوند .
نمد مالی
نمد نوعی پارچه ی بافته شده ی بسیار ضخیم از پشم است . نمد و محصولات نمدی از نمونه صنایع دستی ایرانی و با دوام هستند که با زحمت و مهارت زیادی درست می شوند و امروزه تنوع محصولات ساخته شده از نمد بسیار بالاست تا جایی که برخی لوازم کودکان و اسباب بازی های نمدی بی خطر و ماندگار هم در بازار دیده می شوند . سمنان در زمینه ی نمد مالی از استان های مطرح ایران است .
منبت کاری و کار روی چوب
کنده کاری و ایجاد طرح و نقش های زیبا و با ظرافت روی انواع چوب های درختانی مثل گردو ، بلوط و چوب روسی و ساخت مصنوعات چوبی تزیینی و لوازم خانگی از قدیم طرفداران زیادی داشته است و امروزه نیز طرفداران آن بیشتر هم شده اند . این هنر به دقت و حوصله و ابتکار زیادی نیاز دارد و هرگز قدیمی و کهنه نمی شود . منبت کاری در استان سمنان یکی از پیشه های سنتی ست که محصولات حاصل از آن به عنوان سوغات به گردشگران عرضه می شوند .
گلیم و جاجیم
گلیم ، جاجیم و گبه از ملزومات زندگی عشایری بوده اند و امروزه به زندگی های شهری نیز راه پیدا کرده اند و از عناصر زیبا و اصیل هر خانه به حساب آورده می شوند . در روستاها و شهرهای کوچک استان سمنان گلیم ها از بهترین انواع پشم و پنبه تهیه می شوند و در بازار های این استان به فروش می رسند . از گلیم و گبه در تزییناتی مانند رومیزی و زیر گلدانی و روفرشی و دیوار کوب استفاده می کنند که رنگ های شاد و زنده در این محصولات نقش و نگار خانه را جلوه ی زیبایی می بخشد .
خرمهره
خرمهره ها مهره های سنگی آبی رنگ خوش رنگی هستند که در آن ها با ایجاد حفره هایی لوازم زینتی و زیورآلات می سازند و از گذشته تا کنون بر این باور بوده اند که این مهره ها برای دفع آسیب هایی مانند چشم زخم بسیار موثر هستند . این مهره ها عموما گرد هستند اما به طور کلی شکل هندسی منظمی ندارند و در اندازه ها و اشکال گوناگون از آن ها استفاده می شود . سمنانی ها در ساخت زیور آلات با خرمهره چیره دست هستند و می توانید از بازارهای سنتی سمنان این محصولات را به عنوان سوغات خریداری کنید .
