با ورود به استان کهگیلویه و بویر احمد با تابلویی به شما خوش آمد گفته می شود که در آن نوشته ” به پایتخت طبیعت ایران خوش آمدید ! ” زیبایی ها و موهبت های خدادادی طبیعت در این استان به قدری فراوان و گسترده است که آن را به پایتخت طبیعت کشور مشهور کرده است . آبشارها و کوه های سراسر سبز و مراتع بی انتهای گسترده در سراسر استان از چشم اندازهای بکر و بی بدیل خلقت است که در این منطقه بهترین نمونه های آن را خواهید یافت . بارش های بهاری نیز به این زیبایی ها تداوم می بخشند و یاسوج را برای سفر به مقصدی چهار فصل تبدیل می کنند . شهرهای یاسوج و سی سخت در این استان چنان طبیعت جذابی دارند که ممکن است مسافران با شنیدن صدای آبشارها و جویبارها وسوسه شوند تا شبی را در کنار آن ها چادر برپا کنند و از طنین این صدا و آب و هوای مطبوع اطرافش لذت ببرند . اهالی کهگیلویه و بویر احمد را اغلب لُرها تشکیل می دهند و مردم به زبان لری صحبت می کنند و لباس های بومی رنگارنگ و سنتی در جای جای شهرهای این استان دیده می شود که در کنار سرسبزی طبیعت ، شادابی شهر را دو چندان می کند . این لباس ها به قدری شاداب و زیباست که گردشگران به فروشگاه های عرضه کننده ی آن ها می روند و اگر یک دست از آن را نخرند اما حتما از دیدن این رنگ و طرح ها در کنار هم به وجد می آیند . در این مقاله به معرفی دیدنی های این منطقه پرداخته ایم تا با پایتخت زیبایی های طبیعی ایران بیشتر آشنا شوید ، همچنین آداب و رسوم و سنت های غذایی محلی و سوغات آن را به شما معرفی خواهیم کرد .
در استان کهگیلویه و بویر احمد زیبایی های طبیعی به قدری نزدیک به هم و فراوان اند که به هر طرف نگاه کنید جاذبه ی طبیعی متفاوتی خواهید دید . از دیدنی های مهم این استان می توان به آبشار سی سخت که در شهرستانی با همین نام است اشاره کرد ، همچنین آبشار های دیگری مانند آبشار کیوان لیشتر و آبشار یاسوج نیز از جاذبه های هیجان انگیز این منطقه هستند . دشت لیشتر هم برای علاقه مندان به نواحی سرسبز و گذراندن یک روز در هوای سالم و خنک می تواند از مناسب ترین گزینه ها باشد . دریاچه ی کوه گل که در میان کوه های رنگارنگ محاصره شده و طلوع و غروب زیبای خورشید از پس کوه ها انعکاس آن ها را در آب دریاچه پدیدار می کند ، از زیباترین چشم اندازهای منطقه است . رشته کوه های دنا در اطراف یاسوج در فصل زمستان پوشیده از برف هستند و پیست اسکی دنا مملو از علاقه مندان به ورزش های زمستانی می شود . همچنین در نزدیکی یاسوج روستایی ست که با نام دهکده ی توریستی کریک شناخته می شود و خانه های پلکانی روی دامنه ی دنا و رودخانه ای که از میان روستا می گذرد همه و همه از جاذبه های زیبا و آرامش بخش برای گردشگران هستند . یکی از شهرهای کهگیلویه و بویراحمد شهر گچساران است که از شهرهای مهم صنعتی ست و وجود در پالایشگاه این شهر را به شهر مهمی در ایران و خاورمیانه تبدیل کرده است . متخصصان و مهندسان زیادی از سراسر ایران در این پالایشگاه کار می کنند و می توان گفت این منطقه در اقتصاد و اشتغال زایی کشور نیز نقش موثری دارد .
در میان سوغات معروف شهرهای مختلف ایران ، خوراکی ها جای خاصی دارند به خصوص اگر از محصولات بومی و باغی مناطقی که دارای طبیعت با صفا و سالم هستند باشد . زاگرس هم یکی از همین مناطق است که سوغات محلی آن از با ارزش ترین سوغات هاست .
عسل
عسل کوهی زاگرس از مرغوب ترین و خوشمزه ترین عسل های ایران است که می توانید انواع مختلف آن را که با گیاهان مختلف معطر یا طعم دار شده خریداری کنید و برای مصرف شخصی یا سوغات استفاده کنید .
گردو و مرکبات
باغ ها و مزارع درختان گردو و مرکبات در سراسر استان کهگیلویه و بویر احمد کشیده شده اند و محصولات فراوان و با کیفیتی از آن ها به دست می آید . در جاده های اطراف یاسوج می توانید فروشندگان فصلی را که کنار باغ هایشان در حال فروش محصولات هستند را ببینید و از نزدیک باغات میوه و مرکبات را مشاهده کنید و محصولات نوبرانه را تازه تازه و مستقیما از دست باغبانان خریداری کنید .
لبنیات
قبلا گفته شد که مراتع و زمین ها برای چرا و پرورش دام در استان کهگیلویه و بویر احمد بی اندازه و گسترده هستند . همین امر موجب شده تا دام های سالم و محصولات ارزشمندی از آن ها به دست بیاید که در طعم و فایده کم نظیر هستند . پنیر و دوغ از لبنیات قابل نگهداری و مناسبی ست که می توانید در این منطقه تهیه کنید و همراه خود به شهر و دیارتان ببرید .
گلیم
قالی بافی و گلیم بافی در میان لُرها و عشایر نشین ها از فعالیت های رایج و قابل تحسین است و عشایری که در ییلاق و قشلاق هستند و دامنه های زاگرس را به عنوان سکونتگاه بر می گزینند ، این محصولات و صنایع دستی را برای فروش در کنار چادرهای شان یا در نزدیکی جاده عرضه می کنند . گلیم ها و قالیچه های بافته شده با دستان توانمند زنان و دختران لُر اصالتی ماندگار و یادگاری بی نظیر از پهنه های زاگرس است .
نمدمالی
نمدمالی از سنت های ایرانی قدیمی ست که با انجام یک سری فرایندهای زمان بر روی پشم گوسفندان از آن کلاه و زیر انداز و پتو و … تهیه می کنند و این هنر روستایی هنوز در مناطق عشایری و روستانشین رواج دارد و محصولات جدیدتری از نمد در بازارهای شهرها نیز دیده می شود که برای ساخت انواع صنایع دستی به کار می رود .
گچمه بافی
این هنر که از صنایع دستی و هنرهای خاص کهگیلویه و بویر احمد است ، تلفیقی از هنر قالیبافی و گلیم است و در آن از نقوش برجسته و زیبا استفاده می شود . گاهی این نقش ها در پارچه های چادری یا پتو و لوازم دیگر نیز به کار می روند .
تلی رملک
در زاگرس درختچه های با میوه های ترش و شیرین و کوچک می روید که رملک نام دارد ، میوه های این درخت را بعد از پختن با ادویه جات و پیاز و روغن تفت می دهند و مانند آبگوشت با نان سرو می کنند . این غذا از غذاهای محلی کهگیلویه و بویر احمد است و فرایند پخت آن چندان سخت نیست اما طعم لذیذ و بوی مطبوعی دارد .
آش دنگو
این آش که در فصل های سرد یا برای بهبود سرماخوردگی بیشتر پخته می شود از حبوبات و نوعی سبزی جات و دانه های کوهی محلی تهیه می شود و سرشار از خاصیت است و البته لذیذ ! اطراف یاسوج را رشته کوه های با صلابت زاگرس فرا گرفته اند و در جای جای آن ها محصولات پر خاصیتی می روید که مردم شهر ها و روستاها از آن ها در تهیه ی غذاهای متنوع بهره می برند .
نان بلوط
نان بلوط که به لهجه ی بومی به آن بلیط هم می گویند ، نوعی نان است که در آن از میوه ی درخت بلوط که طی فرایندی پوسته های آن را جدا کرده و خشک کرده اند استفاده می کنند . این نان بسیار مقوی و خوش طعم است و روی ساج های مخصوص پخت نان آماده می شود . در سفر به یاسوج توصیه می کنیم این نان لذیذ را تازه تازه سرو کنید چرا که در هیچ جای ایران چنین طعمی را نخواهید چشید !
شیربرنج
شیربرنج از دسرهای ساده و خوشمزه یایرانی ست که تمام ایرانیان در ایام مختلف سال و به مناسبت های مختلف آن را تهیه می کنند ، اما در یاسوج با رونق دام پروری و محصولات تازه و مرغوب دامی ، این دسر بسیار لذیذ و پرمایه تهیه می شود . می توانید در افطارهای ماه مبارک رمضان شیر برنج را از رستوران ها و قهوه خانه های سنتی تهیه کنید .
شله ماشی
نوعی آش یا سوپ که از ماش و برنج حسابی پخته شده تهیه می شود و با پیاز داغ و روغن فراوان سرو می شود . آش ها و سوپ های محلی همیشه طعم و عطر سبزیجات بومی دارند و شله ماشی هم از این قاعده جدا نیست و عطر آن لذت خوردنش را دو چندان می کند .
کله جوش
کله جوش هم غذای سنتی ایرانی ست که هر قوم ایرانی آن را به شیوه ی خود و با سبزیجات محلی و لبنیات محلی مخصوص منطقه اش می پزد . در یاسوج و شهرهای دیگر کهگیلویه و بویر احمد دوغ و سبزیجات مختلف را می پزند و در آخر به کله جوش گردو اضافه می کنند و با نان سرو می کنند . در یاسوج به این غذا کلک سوز هم گفته می شود .