اگر در فصل گرم تابستان تصمیم به سفر گرفته اید و به دنبال مقصد جذابی هستید که در آن از گرمای طاقت فرسا خبری نباشد و سراسر چشم انداز های تماشایی و دل نشین باشد ، استان کردستان بهترین گزینه برای شماست . کردستان در منطقه ای کوهستانی و سردسیر قرار گرفته است که آب و هوای آن در تابستان هم معتدل است و در زمستان بارش های سنگین برف تمام استان را سپید پوش می کند . مردم کردستان را کردها تشکیل می دهند که زبان و گویش مخصوص به خود را دارند و جالب است بدانید با اینکه کردی زبان واحد آن هاست اما گویش و لهجه ی کردها در شهرها و روستاهای مختلف کردستان با هم متفاوت است . دین و آیین مردم کردستان اسلام است و در میان آن ها تعداد افراد با مذهب سنی بیش از شیعیان هستند و در نهایت احترام و دوستی با هم زندگی می کنند . کردها طی سالیان دور تا به امروز از مردمان غیور و میهن پرست بوده اند و در دفاع از خاک ایران از هیچ تلاشی دریغ نکرده اند . همین امر مردم کرد را نزد سایر ایرانیان جذاب و متمایز کرده است . خوراک ، پوشاک و آداب و رسوم و مراسم های گوناگون کردها دیدنی و متفاوت است و یکی از انگیزه های سفر به کردستان برای گردشگران ، بازدید از همین مراسم هاست . این مراسم شامل آیین به استقبال سال نو رفتن و مراسم های مذهبی و مناسبت های خاص ایرانی و باستانی ست . از زیبایی های شهرهای بزرگ کردستان مانند سنندج می توان به این مورد اشاره کرد که حتی در شهرها هم اغلب مردم به ویژه آقایان با لیاس های محلی کردی رفت و آمد می کنند .
طبیعت کردستان کوهستانی ست و همین موضوع منجر به سرسبزی و آبادی شهرها و روستاهای این استان شده است چرا که قرارگیری آن ها در ارتفاع زیاد و وجود کوه ها و رودهای جاری از آنان حافظ طبیعت و پوشش های گیاهی و جانوری گوناگون در این منطقه است . در کردستان گزینه های بسیاری برای طبیعت گردی یا یک پیک نیک و هواخوری کوتاه پیش روی گردشگران است چرا که از هر سو که حرکت کنید با پیمودن مسافتی کوتاه به عناصر طبیعی و تماشایی خواهید رسید و می توانید در همان جا توقف کنید و به تفریح بپردازید . در این مقاله سعی کرده ایم به معرفی بیشتر ویژگی های استان کردستان و شهرها و روستاهای مهم آن مانند سنندج ، سقز ، مریوان ، بانه ، بیجار و کامیاران بپردازیم .
چنانچه گفتیم کردستان پر از دریاچه ها و سراب های دیدنی و رشته کوه های بی نظیر است ، اما گفتنی ست این استان از مناطق تاریخی و باستانی ایران است و آثار تاریخی جذابی هم در آن باقی مانده . برخی از این آثار عبارتند از پل فرهاد آباد ، چنگیز قلعه ، مسجد دو مناره سقز ، کتیبه ی اورامان ، حمام شیشه ، کاخ دژ سیویه ، عمارت سالار سعید ، بازارهای بانه و سنندج ، مسجد گروس ، غار کرفتو دیوان دره ، کلیسای سنندج ، عمارت امجد الاشراف و حمام حاج صالح . و اگر قصد رهایی از فضاهای پر ازدحام شهری را دارید می توانید به طبیعت پاک کردستان پناه ببرید . این طبیعت شامل مناطقی مانند پارک گردشگری بزرگ آبیدر سنندج ، دریاچه ی زریوار مریوان ، آبشار گویله ، سراب قروه ، روستاهای تنگی سر و هویه ، روستای اورامان و سد قشلاق هستند .
بازارچه های مرزی استان کردستان مانند بازار بانه و بازار سقز از پر طرفدارترین بازارهای ایران هستند و در تمام ایام سال مملو از جمعیت مسافرانی ست که از اقسی نقاط ایران برای تفریح و خرید به این مناطق سفر کرده اند . با گشتن در این بازارها محصولات متنوع بومی و اجناس خارجی را می توانید به عنوان سوغات با خود ببرید . در این جا سعی کرده ایم به سوغات بومی و منحصر به استان کردستان اشاره کنیم . همچنین حال و هوای این بازارها که همیشه پر از مسافران هستند و در اطراف بازارها به برپایی چادر اقدام کرده اند دیدنی و نشاط آور است .
کماج
کماج نوعی نان شیرین است که در آن از زیره استفاده می شود و با روغن محلی در تنور تهیه می شود ، کماج در شهرهای مختلف ایران درست می شود و کردستان نیز یکی از لذیذ ترین کماج ها را دارد . در شهرهای مختلف کردستان کماج محلی توسط دست فروشان دوره گرد یا در دکان های نان و شیرینی پزی عرضه می شود .
سقز
سقز یا کندر نوعی شیره است که در زمان های خاصی از درختان خارج می شود و بسیار مفید و پر خاصیت است . سقز مرغوب در استان کردستان فراوان است و به عنوان سوغات خریداری می شود . طعم سقز کمی تلخ است و پس از کمی جویدن تلخی آن از بین می رود .
روغن حیوانی
روغن حیوانی در اکثر مناطقی که فعالیت دامداری صورت می گیرد یافت می شود اما روغن محلی کرمانشاه و کردستان از معروف ترین و گران ترین انواع آن است .
کاک
کاک نوعی شیرینی بسیار ترد است که از لایه های فوق العاده نازک خمیر تهیه می شود و روی آن پودر قند میریزند . این شیرینی از محبوب ترین و پر فروش ترین محصولات کردستان است و در تمام ایران شناخته شده است .
بادام سوخته
کردهای کردستان بادام را با عسل یا شکر مزه دار می کنند و اصطلاحا بو می دهند و این کار طعم لذیذی به آن می بخشد . بادام سوخته از سوغات خوشمزه ی کردستان است و در میان مسافران محبوبیت دارد .
زنان کرد به خصوص در شهرهای کوچک و روستاها همواره پا به پای مردان کار کرده اند و با هنر دستانشان آثار زیبا و کاربردی زیادی تولید کرده اند . این صنایع دستی متنوع را می توانید در بازارهای کردستان ببینید و خریداری کنید .
لباس محلی
اقوام مختلف ایرانی دارای لباس و پوشش های مخصوی به خود هستند که در اقوام لر و کرد این لباس های بسیار پرطمطراق تر و قابل توجه تر است . لباس های محلی کردستان در انواع زنانه و مردانه و بچگانه ، شال ها و پاپوش ها و لباس های رنگی و بسیار شکیلی هستند که اغلب قیمت بالایی دارند و از پارچه های مخصوص دوخته می شوند . بسیاری علاقه مندان به پوشش های محلی و متفاوت این البسه را به عنوان سوغات خریداری می کنند .
گیوه
گیوه نوعی کفش بسیار با دوام است که در رنگ های گوناگون بافته می شود و بسیار راحت و ماندگار است .
قالی کردستان
قالیبافی در کردستان پیشینه ای قوی و دور و دراز دارد و تابلو فرش و قالی دستباف کردها با نقش های ویژه اش از سوغات نفیس کردها به شمار می آید .
به هر کوشه از ایران که سفر کنید با تنوعی از مزه های جدید روبه رو خواهید شد و کردستان نیز شامل این ماجرای خوشمزه می شود . بعضی از غذاهای معروف کردها به شرح زیر است .
خورشت خلال
خورشت خلال چیزی شبیه به قیمه است که با خلال بادام فراوان درست می شود و از غذاهای مخصوص میهمانی ها و مجالس مهم در میان کردهای کرمانشاه و کردستان است . عطر و بوی این غذا شما را مجاب به امتحان کردنش خواهد کرد .
قیماق
قیماق نوعی دسر شبیه حلوا و کاچی است که از آرد و گلاب و زعفران زیاد و شکر تهیه می شود و بافت لطیف و مزه ی خوبی دارد .
نان که لانه
که لانه نوعی نان با روغن محلی ست که باید روی ساج پخته شود . ساج نوعی ظرف پخت مخصوص انواع نان های محلی ست . مایه ی داخلی نان که لانه پیازچه و آرد و روغن است و طعم اصیل و آشنایی دارد .
خورشت ریواس
در کمتر منطقه ای از ایران ریواس پیدا می شود و کردستان یکی از این مناطق نادر است که ریواس در آن یافت می شود و به همین جهت یکی از غذاهای مخصوص کردها خورشت ریواس است . این خورشت پر خاصیت از گوشت قرمز و ریواس و سبزی های معطر تهیه می شود و در کنار برنج سرو می شود .
انواع آش ها
انواع مختلف آش و سوپ از غذاهای بومی کردستان است . کردها آَ های متنوعی با مواد مختلف می پزند که از نمونه های آن می توان به آش دوغ کردی ، آش دانه کولانه ، آش سه نگه ، آش برویشین ترش و بسیاری نمونه های دیگر اشاره کرد . علاوه بر خاصیت آش و مفید بودن آن از جنبه های گوناگون ، از زمان های دور درست کردن و میل کردن آش ها در ایران بهانه ای برای جمع شدن خانواده ها کنار هم بوده و این سنت تا امروز هم ادامه پیدا کرده است ، به خصوص در فصل های پاییز و زمستان درست کردن آش از کارهای محبوب ایرانیان است .
سفر به کردستان از سفرهای به یاد ماندنی برای هر گردشگر است ، اما به یاد داشته باشید پیش از سفر آب و هوا و شرایط جوی ناپایدار این استان را بررسی کنید .